Prowadzenie działalności gospodarczej przez upadłego po ogłoszeniu jego upadłości konsumenckiej, czy to możliwe?
07.03.2022 Prawo upadłościowe Paweł Kasprzyk
Upadłość konsumencka, jak sama nazwa wskazuje, dotyczy osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej i co oczywiste, jest niewypłacalna. Czy jednak konsument, którego upadłość niedawno została ogłoszona przez sąd, może założyć działalność gospodarczą w trakcie trwania postępowania upadłościowego? Pytanie to zadał mi ostatnio jeden z klientów w stosunku, do którego dwa tygodnie wcześniej została ogłoszona upadłość konsumencka. No właśnie, jak to jest?
Założenie działalności gospodarczej po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej
Przepisy prawa upadłościowego w ogóle nie regulują tego zagadnienia. Status konsumenta, a więc osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej wymagany jest przez prawo na etapie składania wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej i jego rozpoznania przez sąd. Jak się zatem wydaje, już po ogłoszeniu tej upadłości, upadły mógłby założyć działalność gospodarczą i ją prowadzić. Tym bardziej w sytuacji, gdy w stosunku do niego sąd nie orzekł prawomocnie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto, jest to zgodne z normą wyrażoną w art. 22 Konstytucji RP, zgodnie z którym: Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Skoro prawo upadłościowe na zawiera w tym względzie ograniczeń, to należy przyjąć, że upadły konsument może prowadzić działalność gospodarczą. Jednak warto dokładnie przemyśleć, czy ma to sens biorąc pod uwagę sytuację prawną upadłego konsumenta?
Ograniczenia, którym podlega upadły konsument
Po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej, w sytuacji prawnej upadłego dochodzi do wielu zmian. Musi on wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, zarząd tym majątkiem przejmuje syndyk, co do zasady mienie nabyte przez upadłego w trakcie trwania postępowania wchodzi do masy upadłości. Masa upadłości następnie podlega likwidacji, a środki z niej pochodzące dzielone są między wierzycieli, którzy zgłosili się do postępowania upadłościowego. Ponadto, upadły konsument nie może zaciągać nowych zobowiązań, długów. Upadły jest zatem w wielu kwestiach mocno ograniczony przepisami. Jak zatem pogodzić te ograniczenia, rolę syndyka, z prowadzeniem działalności gospodarczej przez upadłego?
Czynności podejmowane przez syndyka
Założenie, a następnie prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę, w stosunku do której prowadzone jest konsumenckie postępowanie upadłościowe może okazać się w praktyce bardzo trudne. Ogromną rolę będzie bowiem odgrywał tu syndyk. W praktyce, to syndyk, a nie upadły będzie uprawniony do zawierania umów, które dotyczą prowadzenia działalności gospodarczej przez upadłego. Umów, które dotyczą np. świadczonych przez upadłego usług, zawieranych z kontrahentami, ale także tak prozaicznych umów jak np. umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, najem biura itp. Zatem upadły jest w tym względzie bardzo mocno ograniczony. Czy w tych okolicznościach prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie trwania konsumenckiego postępowania upadłościowego ma w ogóle sens? Odpowiedź na to pytanie pozostawiam Państwu.