Jak ustalić kontakty z dzieckiem po rozwodzie rodziców?

Małżonkowie mogą jednak nie chcieć zawierać kompromisu w taki sposób. Mogą bowiem dojść do wniosku, że nie ma potrzeby regulacji w zakresie kontaktów, chociażby dlatego, że nie przewidują, aby na tym tle powstał między nimi spór. Wówczas to, na zasadzie art. 58 § 1b Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, na zgodny wniosek stron, sąd nie orzeka o tej kwestii.

Zgoła odmienna sytuacja jest wówczas, gdy taki spór istnieje. Na przykład, już w trakcie sprawy rozwodowej widać, że jedno z rodziców, z którym mieszka małoletnie dziecko utrudnia, a nawet uniemożliwia spotkania drugiej stronie. W takiej sytuacji sąd ma obowiązek uregulować kontakty tego rodzica z dzieckiem. Może to zrobić, uwzględniając pisemne porozumienie stron, jeżeli oczywiście dojdą do takiego porozumienia albo w sposób arbitralny mając na uwadze okoliczności danej sprawy.

Rodzic, który ma ograniczone widzenia z dzieckiem, powinien zawrzeć wniosek o uregulowanie kontaktów już w pozwie rozwodowym, jeżeli to on składa taki pozew, albo w odpowiedzi na pozew rozwodowy, kiedy jest pozwanym w sprawie. Nie ma również przeciwwskazań, w przypadku zmiany, pogorszenia stosunków między rozwodzącymi się małżonkami, aby taki wniosek złożyć na dalszym etapie sprawy, wskazując przy tym na powody, dlaczego wniosek jest składany dopiero teraz.

Nasuwa się pytanie – „jak konkretnie należy sformułować taki wniosek?”. Jak określić te kontakty?

W treści wniosku dotyczącego uregulowania kontaktów z dzieckiem należy sprecyzować dokładnie własne oczekiwania. Tytułem przykładu: można ubiegać się o orzeczenie, że np. ojciec będzie miał prawo do utrzymywania kontaktów z małoletnim synem/małoletnią córką w następujący sposób:

• we wtorek i czwartek, co tydzień, wskazując przy tym konkretne godziny odebrania, jak i odwiezienia dziecka do matki;
• w pierwszy i trzeci weekend miesiąca, określając jednocześnie porę powrotu dziecka;
• w czasie świątecznym (m.in. w okresie Wielkanocy), w które dni będzie przebywać u ojca – np. w Poniedziałek Wielkanocny;
• w okresie Bożego Narodzenia, w które dni będzie przebywać u ojca – np. w pierwszy dzień świąt;
• określić u kogo będzie przebywać dziecko w czasie wolnym od szkoły – np. pierwszy tydzień każdych ferii zimowych u ojca plus jeden z miesięcy wakacji letnich.

We wniosku o uregulowanie kontaktów z dzieckiem należy dokładnie wskazać: gdzie te spotkania mają się odbywać (czy w miejscu zamieszkania dziecka – sąd w wyroku rozwodowym ustala miejsce jego pobytu przy jednym z rodziców – czy poza nim, co jest niewątpliwie korzystniejsze dla strony składającej taki wniosek); w jakich godzinach dziecko ma zostać odebrane, a po odbytym kontakcie odwiezione do miejsca zamieszkania. Kolejne bardzo istotne kwestie to uregulowanie sposobu kontaktów telefonicznych oraz przy użyciu wszelkiego rodzaju komunikatorów internetowych (np. poczty e-mail, Messengera, Viber itp.). Można również wnioskować o możliwość spotkania w trakcie innych ważnych dla dziecka wydarzeń np. w dniu urodzin, czy w Dniu Dziecka.

Zaproponowane terminy i sposoby kontaktów należy uzasadnić, mając przy tym na uwadze miejsce zamieszkania, wiek i zdrowie dziecka, to czy pobiera ono naukę, czy popołudniami ma dodatkowe zajęcia, a także odległość od miejsca zamieszkania rodzica wnoszącego o uregulowanie kontaktów. Wszelkie te okoliczności sprawy sąd bierze pod rozwagę. Podobnie jak bierze pod rozwagę kwestie związane z zatrudnienie rodzica wnoszącego o te kontakty, jego grafikiem, czy charakterem pracy np. częste wyjazd zagraniczne.

Jeżeli w trakcie trwania samej sprawy rozwodowej, kontakty jednego z rodziców z dzieckiem są ograniczane bądź całkowicie uniemożliwiane przez drugą stronę, to zasadne jest złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia dla tych kontaktów na czas trwania postępowania. Należy wówczas zaproponować sądowi sposób odbywania tych kontaktów do czasu rozstrzygnięcia prawomocnym wyrokiem sprawy rozwodowej. Warto mieć to na uwadze, a to ze względu na fakt, iż wydłuża się czas trwania postępowania, a to mogłoby oznaczać, że jeden z rodziców przez cały ten czas nie miałby zapewnionych dostatecznych kontaktów ze swoim dzieckiem. Co oczywiste, obyłoby się to ze szkodą dla tego rodzica, ale nade wszystko dla małoletniego syna czy córki.