Kiedy pracownikowi przysługuje urlop szkoleniowy?
27.05.2019
Porady prawne
Paweł Kasprzyk
W art. 17 Kodeksu pracy ustawodawca wprowadził ogólną zasadę, w myśl której pracodawca ma obowiązek ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Jednakże nie w każdym przypadku „ułatwienie” te, wiąże się z koniecznością udzielenia pracownikowi urlopu szkoleniowego.
Celem udzielenia odpowiedzi na tytułowe pytanie, należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na treść art. 1031 Kodeksu pracy, stanowi on:
- 1. Przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy
i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. - 2. Pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe przysługują:
1) urlop szkoleniowy;
2) zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania.
- 3. Za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Urlopu szkoleniowego udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie
z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, a jego wymiar kształtuje się w następujący sposób:
1) 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminów eksternistycznych;
2) 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu maturalnego;
3) 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe;
4) 21 dni w ostatnim roku studiów – na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się
i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.
Wymaga podkreślenia, iż pracodawca powinien, co do zasady zawrzeć z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe umowę określającą wzajemne prawa i obowiązki stron. Na mocy takiej umowy pracodawca zobowiązuje się przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe w formie wskazanej w umowie co najmniej: uprawnienie do urlopu szkoleniowego oraz zwolnienie z całości lub części dnia pracy na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia, oraz na czas ich trwania z zachowaniem oczywiście prawa do wynagrodzenia. Pracownik natomiast zobowiązuje się do podnoszenia kwalifikacji zawodowych w formie wskazanej w umowie i dołożenia należytej staranności w dążeniu do ukończenia kursu, szkolenia czy też studiów. Zatem dopiero w przypadku zawarcia z pracownikiem takiej umowy, uzyskuje on prawo do urlopu szkoleniowego. Od tej zasady jest tylko jeden wyjątek, nie ma obowiązku zawarcia umowy, o której mowa powyżej, jeżeli pracodawca nie zamierza zobowiązać pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Konkludując, jeżeli pracownik podnosi kwalifikacje zawodowe (zdobywa lub uzupełniania wiedzę
i umiejętności), to prawo do urlopu szkoleniowego nabędzie on tylko wtedy, gdy robi to z inicjatywy pracodawcy bądź za jego zgodą, a dodatkowo zawarł z pracodawcą odpowiednią umowę regulującą kwestię wzajemnych praw i obowiązków.
Jeżeli między pracownikiem a pracodawcą nie są stosowane powyższe zasady, to wówczas pracownikowi zdobywającemu lub uzupełniającemu wiedzę i umiejętności mogą być przyznane:
1) zwolnienie z całości lub części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia,
2) urlop bezpłatny,
w wymiarze ustalonym w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i pracownikiem. W tym przypadku jest zatem konieczne porozumienie między pracownikiem i pracodawcą.