Jakie kwoty zadośćuczynienia przyznają Sądy w Polsce członkom rodziny zamarłego poszkodowanego?

Podstawa prawna wypłaty zadośćuczynienia dla członków rodziny zmarłego 

Zgodnie z art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego: „Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę”. Trzeba spełniać zatem dwie zasadnicze przesłanki, aby móc wystąpić o zadośćuczynienie za śmierć najbliższego członka rodziny (np. w wypadku komunikacyjnym). Po pierwsze, trzeba należeć do rodzinny zmarłego (choć i tu sądy przyjmują pewne odstępstwa przyznając często zadośćuczynienie na rzecz konkubiny/konkubenta zamarłej osoby), a ponadto należy wykazać swoją krzywdę. W orzecznictwie i doktrynie prawa cywilnego powszechnie przyjmuje się, że z uwagi na kompensacyjny charakter zadośćuczynienia za krzywdę, ustalenie odpowiedniej sumy nie może polegać na przyznaniu wyłącznie symbolicznej kwoty pieniędzy. W tym miejscu należy zaznaczyć, że zadośćuczynienie za krzywdę jest jednym z roszczeń, z którym może wystąpić osoba uprawniona, obok ewentualnych innych roszczeń np. rentowych, o zwrot kosztów pochówku zmarłego członka rodziny, czy też roszczenia typowo odszkodowawczego związanego ze znacznym pogorszeniem sytuacji życiowej (materialnej) spowodowanej śmiercią bliskiego. Zatem, jakie kwoty zadośćuczynień najczęściej zasądzają Sądy w Polsce? 

Indywidualny charakter zadośćuczynienia 

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że to jaka kwota zostanie przyznana danej osobie z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią najbliższego członka rodziny w wypadku drogowym, komunikacyjny, wypadku przy pracy, czy innym tego typu zdarzeniu, zależy od indywidualnych okoliczności sprawy. Polskie prawo cywilne nie przewiduje w tym względzie żadnych tabeli, widełek itp. Sąd każdorazowo bada okoliczności sprawy, pokrewieństwo, bliskość łączącą zmarłego i roszczącą osobę, konsekwencje wypadku w jej życiu, wiek roszczącego, ewentualne zaburzenia natury psychicznej powstałe w związku ze śmiercią członka rodziny itd., generalnie wielowymiarowo ocenia doznaną krzywdę, biorąc pod uwagę szereg okoliczności. Decyzja o tym jaką Sąd przyzna kwotę leży w gestii tzw. uznania sędziowskiego. 

Jakie konkretnie kwoty przyznają Sądy w Polsce z tytułu zadośćuczynienia po śmierci bliskiego członka rodziny?

Tak jak wspominałem, każda sprawa jest inna, wszystko zależy od okoliczności danej sprawy. Kierując się jednak orzecznictwem sądowym oraz własnym doświadczeniem w prowadzeniu spraw o zadośćuczynienie za wypadek śmiertelny, można przyjąć, że Sądy na rzecz żony/męża i małoletnich dzieci zmarłego zasadzają z reguły kwotę ok. 100.000 zł, podobne kwoty mogą uzyskać rodzice zmarłej osoby. Na rzecz pełnoletnich dzieci osoby zmarłej, które już nie mieszkały przed wypadkiem razem ze zmarłym, Sądy zasądzają ok. 80-90.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę. Niższe świadczenia Sąd przyznaje dalszym członkom rodziny zmarłego np. pełnoletniemu rodzeństwu, które już nie zamieszkiwało razem ze zmarłym, są to z reguły kwoty rzędu 30-50.000 zł. Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że są to jedynie kwoty orientacyjne, zdarzają się świadczenia wyższe, jaki świadczenia niższe, wszystko zależy od okoliczności danej sprawy.