Przeskocz do treści

Jak i kiedy napisać odwołanie od decyzji/orzeczenia ubezpieczyciela w sprawie uszczerbku na zdrowiu?

Co to jest uszczerbek na zdrowiu i jak go określa ubezpieczyciel?

Bardzo często w sprawach, które dotyczą szkód na osobie/obrażeń ciała zakłady ubezpieczeń posługują się pojęciem uszczerbku na zdrowiu lub procentowym uszczerbkiem na zdrowiu.

Uszczerbek na zdrowiu to najprościej rzecz ujmując, obrażenia ciała doznane przez poszkodowanego na skutek wypadku lub innego zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową. Natomiast procentowy uszczerbek na zdrowiu to wartość, która ma określać zakres doznanych obrażeń. To rodzaj miernika doznanych przez poszkodowanego obrażeń ciała. Procentowy uszczerbek na zdrowiu z reguły określany jest przez lekarza orzecznika zakładu ubezpieczeń, a w przypadku spraw sądowych przez lekarza biegłego sądowego. 

Procentowy uszczerbek na zdrowiu określany jest na podstawie tabel procentowego uszczerbku na zdrowiu obowiązujących u danego ubezpieczyciela, w ramach zawartej umowy ubezpieczenia. Co istotne, warto pamiętać, że w przypadku typowych umów ubezpieczenia np. w ramach umowy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwego wypadku, czy tez umów ubezpieczenie na życie, tabele te są niejako integralną częścią tych umów. Warto więc przed zawarciem danej umowy ubezpieczenia zorientować się, jakie procentowe uszczerbki na zdrowiu przypisywane są danemu obrażeniu ciała, w tym względzie różnie wygląda to
u poszczególnych ubezpieczycieli. 

Jeżeli dojdzie do szkody, obrażeń ciała, to wówczas ustalany jest w przypadku wskazanych wyżej umów ubezpieczenia procentowy uszczerbek na zdrowiu. Następnie uszczerbek ten mnożony jest przez wartość, jaką przypisano w ramach umowy ubezpieczenia 1% tego uszczerbku. Przykładowo, ustalono, że załamanie kości udowej to 10% uszczerbek na zdrowiu, z umowy ubezpieczenia wynika, że za 1% uszczerbku zakład ubezpieczeń wypłaca 1.000 zł, to wówczas całkowita wysokość świadczenia wynosi 10.000 zł (10% x 1.000 zł = 10.000 zł). 

Należy, jednakże pamiętać, że w przypadku świadczeń (odszkodowań/zadośćuczynień) wypłacanych w ramach ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych (popularnego OC) miernik w postaci procentowego uszczerbku na zdrowiu wykorzystywany jest jedynie posiłkowo. Przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych nie posługują się tego typu miernikiem, więc zakłady ubezpieczeń, jak zostało to wspomniane, jedynie posiłkowo wykorzystują procentowy uszczerbek na zdrowiu na potrzeby ustalenia wysokości sumy zadośćuczynienia. W tym celu wykorzystują najczęściej rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20200000233/O/D20200233.pdf).  Rozporządzenie to i tabela zawarta w tym rozporządzeniu wykorzystywana jest przez ZUS do ustalania uszczerbków na zdrowiu, celem wypłaty jednorazowych odszkodowań za wypadek przy pracy. Stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ustalany jest według oceny procentowej, zgodnie z tabelą norm uszczerbku stanowiącej załącznik do ww. Rozporządzenia. Tabela ta, w zależności od rodzaju uszkodzenia czy naruszenia sprawności poszczególnych narządów człowieka, określa dolną i górną granicę stopnia uszczerbku na zdrowiu.

Zakłady ubezpieczeń często wykorzystują ww. tabelę celem ustalenia procentowego uszczerbku na zdrowiu w postępowaniach likwidacyjnych z ubezpieczenia oc posiadaczy pojazdów mechanicznych, a kwotę za 1% uszczerbku ustalają według własnej oceny. 

Kiedy warto odwołać się od decyzji ubezpieczyciela?

Jak zostało to wspomniane na wstępie, procentowy uszczerbek na zdrowiu ustala z reguły lekarz orzecznik powołany przez zakład ubezpieczeń. Opinię wydaje na podstawie dokumentacji medycznej poszkodowanego, wówczas mówi się, że została wydana zaoczna opinia lekarska (bez badania poszkodowanego), albo po analizie wspomnianej dokumentacji medycznej i bezpośrednim badaniu poszkodowanego przez lekarza określonej specjalności. Zasadą jest, że czym wyższy ustalony procentowy uszczerbek na zdrowiu, tym wyższe świadczenie wypłacane przez zakład ubezpieczeń. Dlatego jeżeli uszczerbek procentowy został zaniżony, nieraz skrajnie, to warto kwestionować ustalenia takiej opinii medycznej. 

Jak napisać odwołanie od decyzji ubezpieczyciela w zakresie procentowego uszczerbku na zdrowiu?

Najczęściej ustalenia w zakresie procentowego uszczerbku na zdrowiu kwestionowane są w dowołaniu od decyzji ubezpieczyciela o wypłacie świadczenia. Warto wcześniej wystąpić do zakładu ubezpieczeń z wnioskiem o przesłanie poszkodowanemu opinii medycznej przygotowanej na użytek postępowania likwidacyjnego. Po jej otrzymaniu i analizie, już w odwołaniu można wskazywać na uchybienia związane z przygotowaniem przez lekarza takiej opinii medycznej. Można pokusić się o uzyskanie własnej opinii lekarskiej, i przedłożyć ją zakładowi ubezpieczeń. W przypadku wydania opinia zaocznej (czyli tej wydanej na podstawie jedynie dokumentacji medycznej poszkodowanego) można wnioskować o wyznaczenie dodatkowo komisji lekarskiej, tak żeby lekarz wyznaczony przez zakład ubezpieczeń uzupełnił wcześniejszą opinię o wnioski płynące z bezpośredniego badania poszkodowanego.   

Co zrobić, gdy ponownie spotkamy się z odmową?

Jeżeli odwołanie nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, zakład ubezpieczeń nie zmieni orzeczenia w zakresie procentowego uszczerbku na zdrowiu, a co za tym idzie nie zwiększy wypłaconego świadczenia odszkodowawczego, to wówczas warto skierować sprawę na drogę postępowania sądowego. W postępowaniu sądowym, to biegły sądowy, niezależny lekarz wyznaczony przez sąd będzie dokonywał ustaleń w zakresie procentowego uszczerbku na zdrowiu.  

Z doświadczenia mogę wskazać, że bardzo częstą praktyką zakładów ubezpieczeń i ich orzeczników jest zaniżanie wartości procentowego uszczerbku na zdrowiu, dlatego należy kwestionować te ustalenia. Nasza Kancelaria od lata zajmuje się podobnymi sprawami, dlatego w razie potrzeby chętnie udzielimy Państwu wsparcia. 

Uchwała Sądu Najwyższego – rozwód orzeczony w pandemii może okazać się obarczony nieważnością.

Od kilki dni w mediach pojawiają się liczne artykuły, informacje dotyczące konsekwencji prawnych uchwały podjętej przez Sąd Najwyższy w dniu 14 grudnia 2023 r. Konsekwencje tego orzeczenia mogą dotknąć wielu osób. O co dokładnie chodzi w całej sprawie? 

Uchwała Sądu Najwyższego dotycząca składu sądu orzekającego o rozwodzie

Sąd Najwyższy w dniu 14 grudnia 2023 r. uchwałą o sygn. akt III CZP 32/23 udzielała odpowiedzi na pytanie prawne zadane mu przez Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, pytanie brzmiało: 

Czy sąd pierwszej instancji w składzie jednego sędziego jako przewodniczącego i dwóch ławników, ukształtowany na podstawie zarządzenia Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 6 lipca 2021 r., rozpoznający sprawę po wejściu w życie art. 15 zzs1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095), był sądem ustanowionym zgodnie z przepisami prawa?,

a w wypadku udzielenia odpowiedzi negatywnej:

Czy wobec sprzeczności składu sądu z przepisami prawa zachodziła nieważność postępowania (art. 379 pkt 4 k.p.c.)?

Sąd Najwyższy Izba Cywilna udzielił następującej odpowiedzi: 

W sprawach o rozwód, zarówno niezakończonych do 3 lipca 2021 r., jak i wszczętych w okresie od 3 lipca 2021 r. do 14 kwietnia 2023 r., sąd pierwszej instancji orzeka w składzie jednego sędziego, chyba że prezes sądu zarządził rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów. W razie rozpoznania takiej sprawy w składzie jednego sędziego i dwóch ławników zachodzi nieważność postępowania (art. 379 pkt 4 k.p.c.).

Jak rozumieć uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2023 r.?

Co do zasady sprawy o rozwód rozstrzygają Sądy Okręgowe w składzie jeden sędzia zawodowy plus dwóch ławników. Jednakże w pandemii wprowadzono przepisy znoszące tą zasadę. 

Jak wskazuje rzecznik Sądu Najwyższego: Mówiąc w skrócie, Sąd Najwyższy orzekł w uchwale tylko tyle, że w czasie obowiązywania ustawy covidowej należało ją stosować, a jeśli została zignorowana i procedowano w składzie wynikającym z przepisów k.p.c. (wtrącenie własne: a więc w składzie jeden sędzia zawodowy i dwóch ławników), których stosowanie było wyłączone na czas obowiązywania ustawy covidowej, to składy takie były niezgodne z prawem. To powoduje nieważność postępowania. Ale nieważność musi być stwierdzona przez sąd. Dopóki zatem wyrok nie zostanie uchylony ze względu na nieważność postępowania, to wywołuje skutki prawne –prof. Aleksander Stępkowski, sędzia i rzecznik SN.

Jakie są konsekwencje uchwały Sądu Najwyższego? 

W przypadku trwających jeszcze postępowań rozwodowych, wszczętych w trakcie obowiązywania tzw. ustawy covidowej, sądy z urzędu powinny stwierdzić nieważność postępowania i ponownie rozpoznać sprawę w prawidłowym składzie (co do zasady bez udziału ławników). Natomiast w przypadku spraw prawomocnie zakończonych, to aby wystąpił skutek nieważności, strona musi wnieść wniosek o wznowienie postępowania. Na wniesienie skargi o wznowienie postępowania zainteresowana strona ma trzy miesiące od dnia, w którym dowiedziała się o podstawie wznowienia, w tym wypadku nieważności postępowania w jej sprawie. Należy, jednakże pamiętać, że niedopuszczalna jest skarga od wyroku orzekającego rozwód, gdy po jego uprawomocnieniu choć jedna ze stron zawarła nowy związek małżeński.

Jeżeli zatem strona w przypisanym terminie nie wniesie wniosku o wznowienie postępowania rozwodowego, to wyrok rozwodowy wywołuje skutki prawne

Rekordowy wzrost upadłości konsumenckich w 2023 r.

Jak wynika z doniesień prasowych, rok 2023 okazał się rekordowy pod względem liczby ogłoszonych upadłości konsumenckich w naszym kraju. Również nasze ubiegłoroczne doświadczenia to potwierdzają, niewątpliwie wzrosło zainteresowanie ze strony osób fizycznych możliwością ogłoszenia upadłości konsumenckiej i poprawy swojej sytuacji finansowej. 

Rekord upadłości konsumenckich w 2023 r. 

W 2023 r. sądy upadłościowe wydały aż 21 tysięcy postanowień o ogłoszeniu upadłości osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (konsumentów). Jest to rekordowa liczba, nigdy wcześniej Sądy w Polsce w jednym roku nie ogłosiły upadłości konsumenckiej tak wielu osób. 

Blisko 100 tys. upadłości konsumenckich ogłoszonych przez sądy

Co więcej, zbliżamy się do liczby blisko 100 tys. upadłości konsumenckich ogłoszonych przez Sądy upadłościowe od chwili wprowadzenia do polskiego porządku prawnego tej instytucji. Liczba ta pokazuje, jak istotne i potrzebne jest to rozwiązanie prawne. Pozwala bowiem osobom zadłużonym „wyprostować” swoja trudną sytuację finansową, uzyskać oddłużenie i rozpocząć funkcjonowanie w społeczeństwie bez obciążeń finansowych. 

Przyczyny wzrostu ilości ogłaszanych upadłości konsumenckich 

Wzrost liczby ogłaszanych przez sądy upadłości konsumenckich obserwowany jest od 2020 r.  W dniu 24 marca 2020 r. weszła bowiem w życie obszerna nowelizacja prawa upadłościowego, która bardzo mocno zliberalizowała przesłanki, które należy spełnić, aby sąd ogłosił upadłość konsumencką. Obecnie są to jedynie dwie przestanki, po pierwsze dłużnik musi być konsumentem, a więc osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, po drugie dłużnik musi być niewypłacalny, a więc musi utracić zdolność do regulowania swoich wymagalnych zobowiązań. Spełnienie tych dwóch wymogów, a ponadto złożenie prawidłowego pod względem formalnym wniosku wystarcza by sąd ogłosił upadłość konsumencką. Praktyka, jednakże pokazuje, że spełnienie wymogu złożenia nieobarczonego brakami formalnymi wniosku o upadłość konsumencką nastręcza dłużnikom bardzo dużo problemów. We wniosku należy bowiem wskazać szereg istotnych okoliczności, podać informacje dot. samego zadłużenia, dłużnicy często nie dysponują pełnymi informacjami w tym względzie. Aby zwiększyć szanse na uzyskanie pozytywnego orzeczenia w zakresie upadłości konsumenckiej, warto powierzyć przygotowanie wniosku profesjonalnemu pełnomocnikowi, który zadba o to, aby wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej spełniał wszelkie wymogi przewidziane prawem. Jeżeli są Państwo zainteresowani taką pomocą prawną, to zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią. 

Wzrost liczby upadłości przedsiębiorców w 2023 r. 

Miniony rok przyniósł również zwiększoną liczbę upadłości przedsiębiorców, co nie jest dobrą informacją płynącą z gospodarki. W 2023 r. sądy ogłosiły upadłość ponad 4700 przedsiębiorstw, to rekordowa liczba. 

Zmiany w prawie w 2024 r. Część II

W moim poprzednim wpisie przedstawiłem najważniejsze zmiany w prawie w 2024 r. dotyczące przedsiębiorców. Przyszedł zatem czas, aby przedstawić zmiany w prawie, które wejdą w życie w 2024 r., a dotyczą konsumentów (osób fizycznych). Z natury rzeczy jest to subiektywne zestawienie autora.

Zmiany w prawie dotyczące osób fizycznych w 2024 r.

1. Wzrost wysokości świadczenia 500+

Od 1 stycznia 2024 r. popularne świadczenie zwane 500+, wzrośnie do kwoty 800 zł.

2. Wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Dotyczy to zwłaszcza osób najmniej zarabiających. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r., od stycznia 2024 r. minimalne wynagrodzenie osiągnie wysokość 4.242 zł brutto, a stawka godzinowa wzrośnie do 27,70 zł. Druga podwyżka nastąpi w lipcu 2024 r., kiedy to wynagrodzenie minimalne wzrośnie do 4.300 zł, a stawka godzinowa do 28,10 zł.

3. Ograniczenia w sprzedaży napojów energetycznych.

Z dniem 1 stycznia 2024 r. wszedł w życie zakaz sprzedaży tzw. energetyków, czyli napojów z dodatkiem tauryny i kofeiny, osobom poniżej 18 roku życia. Za złamanie tego zakazu sprzedawcy może grozić grzywna do 2.000 zł. Producenci energetyków zobligowani zostali do oznaczania opakowań swoich produktów, informując, że są to napoje energetyczne.

4. Wzrost świadczenia pielęgnacyjnego.

W 2024 r. wzrośnie wysokość świadczenie pielęgnacyjne i wyniesie 2.988 zł, czyli o 540 zł więcej niż w 2023 r.

5. Wzrost maksymalnej stawki podatku od nieruchomości.

W 2024 r. maksymalna stawka podatku od nieruchomości wzrośnie o ok. 15%. Stawka maksymalna podatku od budynków mieszkalnych wyniesie w 2024 roku 1,15 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, a od budynków (także mieszkalnych) używanych do prowadzenia działalności gospodarczej – 33,10 zł od 1 m² powierzchni użytkowej. Należy jednak pamiętać, że o konkretnej wysokości tego podatku decydują rady gmin na obszarze swych właściwości. Zatem o tym, ile w danej gminie będzie wynosił podatek od nieruchomości, zdecyduje rada gminy, z tym jednak zastrzeżeniem, że stawka tego podatku nie może być wyższa od stawki maksymalnej.

Zmiany w prawie w 2024 r. Część I

U progu 2024 r. chciałbym przedstawić Państwu pokrótce najistotniejsze zmiany w prawie, które wejdą w życie w Nowym Roku. Dla ułatwienia chciałbym to zestawienie podzielić na dwa bloki. Pierwszy blok, to zmiany, które dotyczą przedsiębiorców, a drugi blok to zmiany, które dotyczą osób fizycznych, każdego z nas. W każdym bloku wytypowałem 5 najistotniejszych zmian prawa, które już zostały uchwalone i wejdą w życie w 2024 r. W dzisiejszym poście przedstawię najważniejsze zmiany prawne dla przedsiębiorców.

Zmiany prawa dotyczące przedsiębiorców w 2024 r.

1. Wzrost płacy minimalnej.

W istocie rzeczy dotyczy to zarówno przedsiębiorców, którzy wypłacają wynagrodzenia jak i pracowników, tych najmniej zarabiających. Ustawodawca przewidział w tym roku dwie podwyżki minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r., od stycznia 2024 r. minimalne wynagrodzenie osiągnie wysokość 4.242 zł brutto, a stawka godzinowa wzrośnie do 27,70 zł. Druga podwyżka nastąpi w lipcu 2024 r., kiedy to wynagrodzenie minimalne wzrośnie do 4.300 zł, a stawka godzinowa do 28,10 zł.

2. Zmiany związane z wystawianiem faktur.

Od 1 lipca 2024 r. wystawianie faktur w KSeF będzie obowiązkowe dla wszystkich czynnych podatników VAT. Natomiast od 1 stycznia 2025 r. wystawianie faktur w KSeF będzie obowiązkowe również dla podatników stosujących zwolnienie podmiotowe oraz wykonujących czynności wyłącznie zwolnione przedmiotowo z VAT. KSeF to skrót od Krajowy System e-Faktur. KSeF to system teleinformatyczny, który umożliwia wystawianie i otrzymywanie faktur drogą elektroniczną (faktur ustrukturyzowanych). Zamysł jest taki, aby docelowo jedyną dopuszczalną formą fakturowania było wystawianie faktur VAT za pośrednictwem KSeF.

3. Zmiany w gospodarowaniu odpadami.

Z dniem 1 stycznia 2024 r. zaczęła obowiązywać nowelizacja z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z nią konsumenci, którzy kupują napoje lub jedzenie w jednorazowych opakowaniach z tworzywa sztucznego będą musieli uiścić dodatkową opłatę. Dotyczy to zakupów m.in. w restauracji, kawiarni, food trucku, cukierni, cateringu czy nawet w sklepie w sklepie. Powyższe wymaga przygotowania po stronie przedsiębiorców, mimo że opłata została przerzucona na konsumenta. Wprowadzono też liczne inne zmiany, z którymi można zapoznać się pod poniższym linkiem: https://www.gov.pl/web/wios-gdansk/ustawa-z-dnia-14-kwietnia-2023-r-o-zmianie-ustawy-o-obowiazkach-przedsiebiorcow-w-zakresie-gospodarowania-niektorymi-odpadami-oraz-o-oplacie-produktowej-oraz-niektorych-innych-ustaw-poz-887 

4. Wzrost maksymalnych stawek niektórych podatków.

Od 1 stycznia 2024 r. wzrosną stawki maksymalne:

  • podatku od nieruchomości,
  • podatku od środków transportowych,
  • podatków lokalnych (opłat lokalnych — targowa, miejscowa, uzdrowiskowa).

W 2024 r. stawki maksymalne wzrastają o 15% w porównaniu do stawek maksymalnych obowiązujących w 2023 r. Należy w tym miejscu podkreślić, że o tym, jakie w danej gminie będą obowiązywać stawki, ww. podatków, decyduje rada gminy, w każdym razie nie mogą one przekroczyć jednak stawek maksymalnych.

5. Zmiany w działalności lombardów.

Od 7 stycznia 2024 r. lombardy będą ściślej nadzorowane. Ponadto lombardy będą mogły być prowadzone tylko w formie spółki z o.o. bądź akcyjnej i muszą być wpisane do odpowiedniego rejestru prowadzonego przez KNF. Określono maksymalny poziom odsetek w przypadku pożyczek udzielanych przez lombardy. To oczywiście tylko niektóre zmiany w tym zakresie.

Separacja małżeńska — powody oraz skutki prawne

Czym jest separacja małżeńska i kiedy można ją zastosować?

Separacja małżeńska najogólniej rzecz ujmując to stan, w którym małżonkowie nadal pozostają w związku małżeńskim, ale nie żyją ze sobą. Separacja małżeńska może być orzeczona przez sąd na wniosek jednego lub obojga małżonków, jeśli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia małżeńskiego (ale rozkład ten nie ma charakteru trwałego).

Odkrycie, że małżeństwo doszło do punktu, w którym konieczna jest separacja, może być trudnym i emocjonalnie wymagającym doświadczeniem. Warto zastanowić się, czy istnieje możliwość rozwiązania problemów poprzez terapię małżeńską, czy inną formę wsparcia przed podjęciem ostatecznej decyzji o separacji.

Rozważając kwestię ewentualnej separacji, należy mieć jeszcze na uwadze, iż mimo zupełnego rozkładu pożycia orzeczenie przez Sąd separacji nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Jakie są najczęstsze powody do separacji małżeńskiej?

Rozważając separację małżeńską, istnieje wiele potencjalnych powodów, które prowadzą do tego kroku. Często są to trudności komunikacyjne, różnice światopoglądowe, zdrada, problemy finansowe, czy też konflikty dotyczące wychowania dzieci. Niektóre pary mogą również odczuwać znudzenie, brak zaangażowania czy utratę zaufania. Separacja małżeńska może być sposobem na stworzenie przestrzeni do rozwiązania tych problemów, lub też na podjęcie decyzji o rozwodzie. Separacja małżeńska nie oznacza jednak konieczności końca związku, a niektóre pary mogą z niej skorzystać jako okazji do poprawy swojej relacji i odnowienia miłości. Należy pamiętać, iż małżonek pozostający w separacji nie może zawrzeć nowego małżeństwa.

Jak uzyskać orzeczenie separacji i jakie są jego warunki?

Aby uzyskać orzeczenie separacji, konieczne jest złożenie wniosku/pozwu do sądu. Warunki uzyskania separacji obejmują przedstawienie różnic między małżonkami, które uniemożliwiają dalsze wspólne życie. Separacja małżeńska nie oznacza jednak rozwodu, a małżonkowie nadal mają obowiązek wzajemnej pomocy i wierności. Separacja małżeńska może być również odwołana, jeśli małżonkowie zdecydują się na ponowne podjęcie wspólnego życia. Warto podkreślić, że każda sytuacja jest unikalna, dlatego zaleca się skorzystanie z radcy prawnego, który pomoże w przygotowaniu wniosku i podejmie się reprezentacji przed sądem.

Jakie są skutki prawne separacji małżeńskiej dla małżonków i dzieci?

Separacja małżeńska ma istotne skutki prawne, zarówno dla małżonków, jak i dla ich dzieci. Niektóre z tych skutków to:

  • Powstanie rozdzielności majątkowej między małżonkami. Orzeczenie separacji przez Sąd oznacza, że między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, na przyszłość (art. 54 KRO). Powstanie rozdzielności majątkowej nie oznacza automatycznego podziału majątku wspólnego, który małżonkowie zgromadzili w trakcie trwania ustawowej wspólności małżeńskiej. Warto pamiętać, że z chwilą zniesienia separacji ponownie powstaje między małżonkami ustawowy ustrój majątkowy. Na zgodny wniosek małżonków sąd orzeka jednakże o utrzymaniu między małżonkami rozdzielności majątkowej.
  • Alimenty: Separacja małżeńska nie zwalnia małżonków z obowiązku wzajemnej pomocy. Oznacza to, że jeden z małżonków może żądać od drugiego zapłaty alimentów na własne utrzymanie. Wysokość alimentów zależy od dochodów, wydatków, stanu zdrowia, wieku, kwalifikacji, czy też możliwości zarobkowych stron. Sąd może również zmienić wysokość alimentów, jeśli zmienią się okoliczności.
  • Uprawnienia rodzicielskie: Separacja małżeńska nie wpływa na uprawnienia rodzicielskie małżonków, a oboje nadal mają prawo do opieki i kontaktów z dziećmi. Jednak sąd może ograniczyć lub pozbawić jednego z małżonków uprawnień rodzicielskich, jeśli uzna to za konieczne dla dobra dziecka. Sąd będzie brał pod uwagę takie aspekty, jak więź emocjonalna, zdolność do zapewnienia bezpieczeństwa, stabilności, edukacji, czy też rozwoju dziecka.
  • Dziedziczenie ustawowe: W przypadku orzeczenia separacji przez sąd, małżonkowie są pozbawieni prawa do dziedziczenia po sobie. Chodzi oczywiście o dziedziczenie ustawowe. Separacja nie wyklucza dziedziczenia na podstawie testamentu. 

Jak zakończyć separację małżeńską i co się dzieje po niej?

Zakończenie separacji małżeńskiej może nastąpić poprzez pojednanie się małżonków i zniesienia jej przez Sąd albo poprzez podjęcie decyzji o rozwodzie. Każda z tych opcji ma swoje zalety i wady, a wybór należy do małżonków. Pojednanie małżonków oznacza, że są oni gotowi do przezwyciężenia problemów i ponownego zbudowania zaufania. Rozwód oznacza, że małżeństwo zostaje rozwiązane i małżonkowie mogą rozpocząć nowe życie. W obu powyższych przypadkach istnieje konieczność złożenia odpowiedniego wniosku/pozwu do Sądu, albo wniosku o zniesienie separacji, albo pozwu rozwodowego

Co grozi matce za utrudnianie kontaktów z dzieckiem? 

Utrudnianie kontaktów z dzieckiem to poważne naruszenie praw dziecka i ojca. Matka, która uniemożliwia lub utrudnia ojcu kontakt z dzieckiem, może być pociągnięta do odpowiedzialności karnej i cywilnej. W tym artykule dowiesz się, na czym może polegać utrudnianie kontaktów z dzieckiem, jakie przepisy kodeksu karnego dotyczą tego przestępstwa oraz jakie kary grożą matce za utrudnianie kontaktów z dzieckiem. Przeczytaj ten artykuł i dowiedz się, jak chronić swoje prawa i dobro dziecka.

Na czym może polegać utrudnianie kontaktów z dzieckiem?

Utrudnianie kontaktów z dzieckiem, np. po rozwodzie, to działanie lub zaniechanie matki, które uniemożliwia lub znacznie ogranicza ojcu możliwość utrzymywania osobistych stosunków z dzieckiem. Przykłady takiego zachowania to:

– niewydawanie dziecka ojcu na umówione spotkania lub wakacje,
– nieinformowanie ojca o miejscu pobytu dziecka lub zmianach w jego życiu,
– niepozwalanie ojcu na rozmowy telefoniczne lub internetowe z dzieckiem,
– wpływanie na dziecko negatywnymi opiniami o ojcu lub jego rodzinie,
– utrudnianie ojcu uczestniczenia w ważnych wydarzeniach z życia dziecka, np. uroczystościach szkolnych czy rodzinnych,
– niezgadzanie się na wspólną opiekę nad dzieckiem lub mediację rodzinną.

Jak przymusić matkę dziecka do realizowania kontaktów? 

Procedura przymuszenia jednego z rodziców do realizowania postanowień sądu dot. kontaktów z dzieckiem została szczegółowo uregulowana w Kodeksie postępowania cywilnego (kpc). Jest to procedura dwuetapowa. Pierwszy etap, reguluje art. 598 (15) § 1 kpc, zgodnie z którym: Jeżeli osoba, pod której pieczą dziecko pozostaje, nie wykonuje albo niewłaściwie wykonuje obowiązki wynikające z orzeczenia, albo z ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, sąd opiekuńczy, uwzględniając sytuację majątkową tej osoby, zagrozi jej nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku. 

Zatem w omawianym przypadku ojciec dziecka występuje z odpowiednim wnioskiem do Sądu, a ten po zbadaniu sprawy, wydaje postanowienie, w którym zagrozi matce dziecka nakazaniem zapłaty na rzecz ojca oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku. Jeżeli matka dziecka nadal narusza obowiązek realizowania kontaktów, to wówczas następuje drugi etap. Sąd na wniosek ojca, nakłada na matkę, postanowieniem, obowiązek zapłaty na rzecz ojca ustalonej wcześniej sumy pieniężnej. Na oba wskazane wyżej postanowienia matce dziecka przysługuje środek odwoławczy tj. zażalenie. 

Czy dziecko może odmówić spotkań z drugim rodzicem? 

Powyżej została opisana procedura przymuszenia rodzica do realizacji kontaktów. A co jeśli małoletnie dziecko faktycznie nie chce widywać się z drugim rodzicem (ojcem)? Jak to się wówczas ma do obowiązku matki, aby wydawała dziecko do kontaktów z ojcem? Kwestie te były analizowane w orzecznictwie sądowym. 

Należy tu przywołać uzasadnienie postanowienia Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z dnia 12 lutego 2019 r., sygn. akt VI Nsm 1603/18, w którym sąd ten podkreśla znaczenie wolności wyboru dziecka dla realizowania kontaktów z rodzicem: „Te zdarzenia prowadzą zdaniem Sądu do wniosku, że należy szanować każdego, nawet małego człowieka (patrz: J. K. “Prawo dziecka do szacunku”) i jego wolność wyboru. Dziecku należy poświęcać czas, okazywać pozytywne uczucia, angażować się w jego życie, bo to buduje zaufanie i pozwala na rozwijania dobrych więzi emocjonalnych i uczuciowych. Wszelkie forsowanie swojej strategii wbrew woli innej osoby, jest formą przemocy wg znanego psychologa M. R. (“Porozumienie bez przemocy”) i prowadzi do odcięcia się prawdziwego życia. Wedle tej bardzo rozsądnej i głębokiej teorii życie to: miłość, radość, energia, tworzenie, zabawa, bezpieczeństwo, pokój, szacunek dla każdego człowieka, nawet jeśli ma on inne poglądy. Brak życia natomiast to: walka, oskarżenia, kłótnie, krytyka, obciążanie kogoś poczuciem winy, wstydu, odrzucenie, smutek, złość. Na pewno dla dziecka znacznie lepsze jest to pierwsze zestawienie możliwości”. 

Wskazana problematyka znalazła się również na wokandzie Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 22 czerwca 2022 r. (sygn. akt SK 3/20), orzekł, że przywołane przeze mnie przepisy kpc są niezgodne z Konstytucją RP, gdy są stosowane w sytuacji, kiedy do kontaktu z rodzicem nie dochodzi z woli samego dziecka. 

Czy pasażer samochodu może otrzymać odszkodowanie po wypadku drogowym?

W sytuacji, gdy dochodzi do wypadku drogowego, komunikacyjnego często pojawiają się pytania komu w związku z tym należy się odszkodowanie? Czy pasażer, który jechał samochodem i doznał na skutek wypadku obrażeń, bądź szkody rzeczowej może również domagać się zapłaty odszkodowania? A jeśli tak, to od kogo? 

 

Odszkodowanie dla pasażera: kto ponosi odpowiedzialność za szkodę pasażera? 

Wszystko zależy od tego, kto ponosi odpowiedzialność za skutki konkretnego zdarzenia. W tym względzie obowiązują podstawowe zasady ustalania odpowiedzialności za skutki wypadku przewidziane w Kodeksie cywilnym (zasada winy bądź zasada ryzyka). Najprościej rzecz ujmując, jeżeli wypadek (bądź kolizję) spowodował kierujący pojazdem, którym poruszał się również dany pasażer, to wówczas pasażer może domagać się naprawienia szkody od zakładu ubezpieczeń, w którym ubezpieczony był ten kierowca (samochód). Co istotne, bez znaczenia pozostają okoliczności związane z ewentualnym pokrewieństwem pasażera i sprawcy kierującego pojazdem. Przykładowo, jeżeli samochodem podróżuje małżeństwo, kieruje nim mąż, który odpowiada za spowodowanie wypadku, to pasażerka będąca jego żoną, jeżeli doznała obrażeń w tym wypadku, to może domagać się naprawienia szkody od zakładu ubezpieczeń, który udziela ochrony ubezpieczeniowej jej mężowi. Wspominam o tym, a to dlatego, że wiele osób sądzi, że kwestia pokrewieństwa czy powinowactwa może odgrywać tu jakąś rolę. Nie ogrywa. Poszkodowany członek rodziny może domagać się naprawienia szkody.   

 

Inaczej rzecz się ma, gdy za spowodowanie wypadku odpowiedzialność ponosi inny kierujący tj. kierujący samochodem, którym nie poruszała się poszkodowany pasażer.  W takiej sytuacji zarówno pasażer jak i kierowca samochodu, który nie spowodował wypadku, mogą wystąpić z roszczeniami odszkodowanymi do zakładu ubezpieczeń, w którym ubezpieczony był kierujący tym drugim pojazdem (sprawca szkody). 

Jak z powyższego wynika, kluczowe jest zatem ustalenie kto konkretnie odpowiada za spowodowanie danego wypadku. W tym miejscu należy zastrzec, że nieco inaczej sytuacji kształtuje się, gdy przewóz ma charakter odpłatny (pasażer zapłacił za przejazd danym samochodem). Wówczas w oparciu o zasadę ryzyka, co do zasady odpowiada za szkodę kierujący samochodem wykonujący odpłatny przewóz. Od tej zasady istnieją, jednakże pewne wyjątki. 

dwóch mężczyzn siedzi w samochodzi na przednich siedzeniach - Czy pasażer samochodu może otrzymać odszkodowanie po wypadku drogowym?

Gdzie złożyć wniosek o odszkodowanie po wypadku samochodowym?

Powyżej niejako udzieliłem już odpowiedzi na to pytanie. Otóż wniosek o wypłatę odszkodowania bądź zadośćuczynienia (zgłoszenie szkody) należy złożyć do ubezpieczyciela sprawcy wypadku drogowego. Czyli w pierwszej kolejności należy ustalić, kto spowodował wypadek drogowy (najlepiej zwrócić się ze stosownym zapytaniem do Policji np. o wydanie zaświadczenia czy notatki ze zdarzenia drogowego), a następnie skierować swoje roszczenia do zakładu ubezpieczeń, który udzielał ochrony ubezpieczeniowej sprawcy zdarzenia (wypadku). 

 

Jak uzyskać odszkodowanie po wypadku samochodowym będąc pasażerem? 

W pierwszej kolejności należy ustalić, kto odpowiada za spowodowanie wypadku, następnie zebrać szczegółową dokumentację potwierdzająca szkodę oraz jej wysokość. Chodzi tu zwłaszcza o dokumentację z leczenia obrażeń doznanych na skutek wypadku drogowego, kosztów poniesionych na leczenie powypadkowe (istotne są tu imienne faktury oraz rachunki). Następnie poszkodowany musi wystąpić z odpowiednimi roszczeniami do zakładu ubezpieczeń. Co ważne, należy określić o co się wnioskuje, czy jest to odszkodowanie lub zadośćuczynienie oraz wskazać konkretne kwoty jakie chce się uzyskać od ubezpieczyciela. To pozwoli na uzyskanie ewentualnych odsetek za opóźnienie w przyszłości, w sytuacji, gdyby zakład ubezpieczeń nie spełnił w całości roszczeń albo w ogóle odmówił ich realizacji. 

 

Kto płaci odszkodowanie z tytułu wypadku drogowego?

Zgodnie z wcześniej opisaną procedurą odszkodowanie lub zadośćuczynienie, po zgłoszeniu przez poszkodowanego szkody, wypłaca ten ubezpieczyciel, który udzielał ochrony ubezpieczeniowej sprawcy wypadku drogowego. Po zgłoszeniu szkody, zakład ubezpieczeń co do zasady ma 30 dni na rozpoznanie takiego wniosku i wypłacenie świadczeń. Wysokość odszkodowanie oraz zadośćuczynienia zależy od wysokości doznanej szkody. Dlatego ważne jest, żeby jak najpełniej udokumentować poniesioną szkodę rzeczową czy też doznane w wypadku obrażenia. Nie jest to prosta sprawa, dlatego warto rozważyć powierzenie jej prowadzenia profesjonalnemu pełnomocnikowi np. radcy prawnemu. 

Jak sprawdzić upadłość osoby fizycznej?

Upadłość konsumencka, na czym polega?

Instytucja upadłości konsumenckiej na dobre zagościła w polskim porządku prawnym. Niemal każdy zapewne słyszał już o upadłości konsumenckiej, bankructwie konsumenta, bankructwie osoby fizycznej, czy oddłużeniu konsumenta/dłużnika?

Ogólnie rzecz ujmując upadłość konsumencka to sformalizowane postępowanie, którego celem jest oddłużenie dłużnika będącego konsumentem (osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej), z tym jednak zastrzeżeniem, że w ramach tego postępowania powinno dość do zaspokojenia wierzycieli takiego dłużnika w jak najszerszym możliwym zakresie.

Gdzie należy złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej należy złożyć do właściwego sądu upadłościowego. Można zrobić to pisemnie albo za pośrednictwem specjalnego systemu – Krajowego Rejestru Zadłużonych (po wcześniejszym utworzeniu konta w tym systemie).

Jak wierzyciel może sprawdzić, czy jego dłużnik ma ogłoszoną upadłość konsumencką?

Jak wspomniałem to wyżej, wnioski o upadłość konsumencką mogą być składane co do zasady za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych. Po ogłoszeniu upadłości dłużnika-konsumenta całe postępowanie toczy się właśnie z użyciem tego systemu, elektronicznie. To daje pewne możliwości wierzycielowi bądź w ogóle osobie, która chciałaby sprawdzić, czy w stosunku do kogoś toczy się postępowanie upadłościowe, bądź złożony był wniosek w tym względzie. Po wpisaniu w systemie Krajowego Rejestru Zadłużonych (portal publiczny) określonych danych identyfikujących osobę (dłużnika) można to sprawdzić.

Jak sprawdzić, czy w stosunku do danej osoby prowadzone jest postępowanie upadłościowe konsumenckie?

Wystarczy wejść na stronę Krajowego Rejestru Zadłużonych (portal publiczny), wybrać zakładkę „Wyszukiwanie podmiotów”, następnie wybrać opcję „Osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej” wpisać nr PESEL lub NIP. Jeżeli po wprowadzeniu systemu Krajowego Rejestru Zadłużonych był składany wniosek o upadłość, bądź jest prowadzone postępowanie upadłościowe, to informacje w tym względzie powinny się pojawić po zainicjowaniu wyszukiwania w tym systemie elektronicznym. Co ważne wyszukiwarka dotyczy wszelkich podmiotów np. osób prawnych, w stosunku do których po 10 grudnia 2021 r. (po rozpoczęciu działania systemu Krajowego Rejestru Zadłużonych) składane były wnioski o ogłoszenie upadłości, a więc nie tylko konsumentów.

Ile kosztuje rozwód? – realne koszty sprawy rozwodowej

Przed złożeniem pozwu rozwodowego przyszły powód na pewno zastanawia się, ile w zasadzie będzie kosztować cała taka sprawa? Jaki jest realny koszt sprawy rozwodowej? To wszystko zależy między innymi od tego, czy powód chce sam przygotować pozew i prowadzić sprawę rozwodową, czy też chce skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika procesowego np. radcy prawnego? Powyższe determinuje potencjalne koszty takiej sprawy.

Opłata od pozwu rozwodowego

W każdym przypadku, a więc niezależnie od tego czy zainteresowany sam chce prowadzić sprawę rozwodową, czy też korzysta z pomocy fachowego pełnomocnika, będzie musiał uiścić na rzecz sądu opłatę od pozwu w kwocie 600 zł. Opłatę tę można zapłacić w kasie sądu lub przelać na rachunek bankowy właściwego sądu okręgowego, do pozwu rozwodowego warto załączyć potwierdzenie zapłaty tej opłaty. To niewątpliwie przyspieszy sprawę — sprawdzenie pozwu pod kątem formalnym, w tym uiszczonej opłaty sądowej.

Ile kosztuje opinia biegłego sądowego w sprawie rozwodowej?

Jeżeli w trakcie sprawy sąd zdecyduje o dopuszczeniu opinii biegłych np. z zakresu psychologii, czy też opinii Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów (z reguły takie opinie dopuszczane są w związku z kwestiami dotyczącymi władzy rodzicielskiej czy też na potrzeby ustalenia kontaktów rodzica z dzieckiem), to sąd zażąda od strony, która wnosi o taką opinię, a nieraz od obu stron, zaliczek na wynagrodzenie powoływanych biegłych. Zaliczka waha się od kilkuset złotych do ponad tysiąca złotych. Decyzję co do wysokości zaliczki podejmuje sąd.

Koszt sprawy rozwodowej – ile kosztuje prawnik do rozwodu?

Jeżeli strona zdecyduje się na reprezentowanie jej w sprawie rozwodowej przez pełnomocnika np. radcę prawnego bądź adwokata, to oczywiście musi liczyć się z koniecznością zapłaty wynagrodzenia, za czynności które w sprawie podejmie pełnomocnik (przygotowanie pozwu, wniesienie go do sądu, przygotowywanie dalszych pism procesowych, udział w rozprawach, reprezentację strony). Koszty te ustala prawnik indywidulanie z klientem. Uzależnione są one od skomplikowania sprawy, od tego czy strony wnioskują o orzekanie o winie w pożyciu małżeńskim, czy posiadają wspólne dzieci i jest konieczność uregulowania wielu aspektów z tymi dziećmi związanych (np. władzy rodzicielskiej, kontaktów, alimentów). Nie ulega wątpliwości, że mniejsze wynagrodzenie za prawnika przyjdzie zapłacić w sprawie, w której strony są „dogadane”, wnoszą o odstąpienie o orzekaniu o winie, czy też nie posiadają dzieci. Czym więcej elementów spornych między rozwodzącymi się małżonkami, tym zapewne sprawa rozwodowa będzie trwać dłużej, a strony poniosą wyższe koszty wynagrodzenia pełnomocników.

Ile wynosi wynagrodzenie pełnomocnika w sprawie rozwodowej z orzeczeniem o winie w rozkładzie pożycia małżeńskiego?

Jak już to wspominałem powyżej, prowadzenie przez radcę prawnego sprawy rozwodowej z orzeczeniem o winie, z reguły wiąże się z wyższym wynagrodzeniem prawnika, niż bez orzekania o winie. W przypadku naszej Kancelarii wynagrodzenie za prowadzenie sprawy rozwodowej bez orzekania o winie wynosi nie mniej niż 3.000 zł. Wynagrodzenie w sprawach rozwodowych z orzeczeniem o winie jest wyższe, każdorazowo ustalane jest indywidualnie z klientem. Nie obowiązuje w tym przedmiocie jakiś sztywny cennik.

Koszty sprawy rozwodowej – opłata skarbowa od pełnomocnictwa

Jeżeli strona skorzysta z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, to musi liczyć się z jeszcze jednym wydatkiem, a mianowicie opłatą skarbową od złożonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W przypadku wygrania w całości sprawy rozwodowej przez powoda sąd nakaże pozwanemu zwrócić powodowi poniesione koszty, w tym koszty zastępstwa procesowego w stawce zryczałtowanej określonej w przypadku radcy prawnego w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.